Vrouwtjesbloem of mannetjesbloem voor één ochtend?

Als er kinderen op de Voedseltuin komen, is het grappig om met hen uit te zoeken welke groenten ze kennen en of ze die op de tuin kunnen vinden. We maken er een groentespeurtocht van: sla en prei zijn uit de verte te herkennen. Rode bietjes zijn al wat lastiger: die staan onder dikke bossen bietenblad en half in de grond. Tot onze verrassing weten kinderen vaak wel de worteltjes te ontdekken: dat die onder de grond groeien en dat je ze aan hun blad uit de grond kunt trekken kennen ze uit de tekenfilms! Naar stokbonen is het langer zoeken: perfect groen gecamoufleerd hangen die ook nog hoog verstopt onder de grote bonenbladeren.  Maar het meest raadselachtig voor de kinderen deze zomermaanden zijn de courgettes. Weet jij hoe die groeien?

Courgette

De courgetteplant komt oorspronkelijk uit Midden-Amerika en werd door de Spanjaarden mee naar Europa gebracht. Uit de Italiaanse keuken is de courgette niet meer weg te denken, daar heet hij ‘zucchino’, maar in Nederland werd deze groente pas tegen het eind van de vorige eeuw populair.

In slechts een paar weken tijd wordt een courgettezaadje een forse plant die bloeit met opvallende grote gele bloemen. Een courgettebloem opent zich maar één keer. In de ochtend is hij dan een paar uur open, draait in de middag weer dicht en valt daarna af.  En in die paar uur moeten hommels en bijen ervoor zorgen dat de vrouwelijke bloemen bestoven worden met stuifmeel, zodat onderaan die bloem een nieuwe courgette kan gaan groeien. Dat stuifmeel komt van een mannelijke courgettebloem, die aan dezelfde plant groeit. Er moeten dus wel vrouwelijke en de mannelijke bloemen tegelijk open zijn, tijdens aantrekkelijk vliegweer voor bijen en andere bestuivers, anders mislukt de bevruchting.

Hoe zie je het verschil, vrouwelijk of mannelijk, bevrucht of niet bevrucht? De vrouwelijke bloem zit vast bovenop een mini-courgette, dat is het vruchtbeginsel. Als die bloem bevrucht is begint de mini-courgette gelijk hard door te groeien. Als er geen bestuiving is geweest tijdens de paar uur dat de bloem open was, dan verschrompelt de mini-courgette. De mannelijke courgettebloemen hebben geen vruchtbeginsel maar staan op een dun steeltje en vallen kort na hun bloeiochtend van hun steeltje af.

Welkom op de Voedseltuin

 ‘Je gaat het pas zien als je het door hebt’ zei Johan Cruijff. Kun jij nu de vrouwelijke bloemen vinden? Ook welkom om een helpende hand toe te steken. Je vindt ons op maandag-, woensdag- en vrijdagmorgen bij de Pipowagen.